قهر از نوع جوانمردانه


 

نويسنده: فيروز بايرامي




 
گاهي اوقات دست خودت نيست؛ بدون اين که بخواهي قهر مي کني، بدون اين که فکر کني قهر مي کني. اگر چيزي دلخواهت نباشد قهر مي کني و اين قدر اين کار را ادامه مي دهي تا درونت آرام شود. حالا فرق نمي کند به آن چيزي که مي خواستي رسيده باشي يا نه. مهم اين است که يک جوري مخالفت خود را اعلام کني. قهر طبيعي است. اما به شرطي که در حد طبيعي و منطقي باشد. نه مثل تو که اين روزها مرزها را برداشته اي و سر هر مسأله ي کوچکي قهر مي کني. به قهر معتاد شده اي، کلافه ات کرده، هيچ جوري هم دست از سرت بر نمي دارد. شايد تو هم از سر او دست بر نمي داري؛ نه؟!

قهرکردن نشانه چيست؟
 

يکي از نشانه هاي تنبيه، قهر است که افراد در مقابل رفتارهاي ديگران به صورت يکي از شکل هاي ديداري (ارتباط نداشتن)، چشمي و کلامي (قطع کلام) بروز مي دهند و مي تواند ريشه در زندگي بدوي يا اوليه ي افراد داشته باشد، از ديدگاه پرويز رزاقي، روانشناس، قهر از واکنش هاي طبيعي انسان است که به صورت سرشتي، ژنتيک يا محيطي به افراد منتقل مي شود تا جايي که افراد در موقعيت هاي يکسان به شکل هاي گوناگون قهر مي کنند. کودک، زن يا مرد تفاوتي نمي کند. همه ي اين افراد در موقعيت هايي که با ناکامي مواجه مي شوند يا به نيازهاي مطلوب خود دست پيدا نمي کنند، براي اداي حق و ... به درجات متعددي متوسل به قهر مي شوند. بنا به گفته هاي دکتر رزاقي قهر در روابطي که افراد انتظارات بيشتري از هم دارند و در تعاملات بيشتري هستند به مراتب، بيشتر رخ مي دهد. کنش ها و واکنش هاف خواسته يا ناخواسته، افراد را به سمت قهر سوق مي دهد.

قهرت را درمان کن
 

هيچ فکر کرده ايم چرا ما با ديگران قهر مي کنيم؟ لطفاً اين موضوع اگر براي تان مهم نيست، سعي کنيد مهم باشد؛ چرا که بيش از ديگر آزاري شما را آزار مي دهد، دکتر رزاقي درباره ي افرادي که بيشتر قهر مي کنند، مي گويد: اين افراد احتياج به مطرح شدن، حل مشکلات يا جلب توجه دارند و بسياري از مواقع از نداشتن اعتماد به نفس رنج مي برند. در حالي که اين قهرها راه درمان دارد و اگر نمي خواهيد بيش از اين دوستان و آشنايان خود را از دست بدهيد و مي خواهيد کمتر خودتان را آزار بدهيد، دست به کار شويد و از اين داورها براي درمان قهر استفاده کنيد.

6 شرط جوانمردانه
 

1- موضوع قهر را براي طرف مقابل مشخص کنيد.
2- از قهر در جمع استفاده نکنيد.
3-راه آشتي را باز بگذاريد و هر چيزي از دهان تان بيرون آمد، نگوييد.
4- قهر نبايد طولاني مدت باشد، چون از ميزان تأثيرگذاري آن کم مي شود.
5- اگر موضوع قهر براي طرف مقابل مهم نيست، قهر چاره ي کار شما نخواهد بود.
6- در قهر و آشتي به ويژه در رابطه مادر و فرزندي، والدين بلافاصله عذرخواهي مکرر کودک را نپذيرند؛ چرا که اين امر موجب تکرار رفتار غلط و تقويت عذرخواهي مکرر و در نتيجه اصلاح نشدن رفتار نامناسب و در نهايت کاربرد نامناسب قهر از سوي والدين مي شوند. البته در نپذيرفتن عذرخواهي هم زياده روي نکنيد.

7 توصيه پاياني
 

1- قوه ي شناخت خود را نسبت به عوامل تنبيه ديگران بالا ببريد و بدانيد قهر به تنهايي چاره ساز نيست. براي مثال پاداش و امکانات را حذف کنيد.
2- از روش هاي ارتباطي جايگزين براي اعلام احساس و نظر خود استفاده کنيد.
3- اعتماد به نفس خود را افزايش دهيد.
4- مهارت هاي کلامي خود را تقويت کنيد.
5- چون افراد درونگرا ارتباط کلامي شان ضعيف تر است، به نسبت بيشتر از قهر استفاده مي کنند. پس يکي از راهکارها افزايش تعاملات اجتماعي است.
6- به ديگران هم براي ابراز نظر و احساس اجازه بدهيد. شايد ديگران حرفي براي گفتن دارند که موجب رفع قهر مي شود.
7- افکار و رفتار منفي را کم کم دور بريزيد و بيشتر به موضوع هاي مثبت فکر کنيد.

اغلب افرادي که سعي مي کنند با توسل به قهر به سمت خواسته ي خود قدمي مثبت بردارند، متحمل استرس هاي زيادي مي شوند
 

قهر استرس زا است
 

به گفته ي دکتر رزاقي، قهر و عوامل ايجاد آن استرس زا هستند، اغلب افرادي که سعي مي کنند با توسل به قهر به سمت خواسته ي خود قدم مثبت بردارند، متحمل استرس هاي زيادي مي شوند. خيلي از شما شايد تجربه ي هجوم افکار منفي و خيالبافي را در قهر داريد و اين اضطراب هاي دوران قهر براي تان ناآشنا نيست. اما با اين حال در سال هاي اخير به نظر مي رسد افراد بيشتر به اين شرايط تن مي دهند، که کم حوصلگي و بي ارزش شدن روابط مي تواند از جمله دلايل آن باشد.

مردها کمتر قهر مي کنند
 

اما شايد براي شما جالب باشد اگر بدانيد برخي از مردان در برابر اين واکنش طبيعي انسان که جنسيت نمي شناسد موضع گيري هايي دارند. به اين ترتيب که وقتي در موقعيتي قرار مي گيرند که واکنش قهر را مي طلبد، با تصور اينکه اين عمل متناسب با زنان است از اعمال آن خودداري مي کنند.
دکتر رزاقي در رابطه با چنين اعتقاداتي مي گويد: قهر در هر دو جنس طبيعي است، اما شواهد عيني نشان داده است که قهر در بيشتر زنان ديده مي شود. هر چند که تحقيقات منسجمي در اين رابطه وجود ندارد، اما اغلب زنان براي احقاق حق بيشتر از اين رفتار استفاده مي کنند. شايد يکي از علت هاي مهم اين تفاوت به نوع نگرش اين دو جنس برمي گردد. اغلب مردان قهر را يک ضعف تلقي مي کنند، در حالي که زنان اين گونه به آن نگاه نمي کنند. بطور معمول بر مردان قانون همه يا هيچ حکمفرما است، يا رابطه يي را قطع مي کنند يا به آن ادامه مي دهند، اما زنان اين طور نيستند.
دکتر رزاقي هم با تأييد اين موضوع مي گويد: «در بسياري از موارد مردان غريبه پس از يک دعواي اتفاقي با هم دوست و رفيق شده اند، اما خانم ها اين گونه نيستند. از سويي ديگر به نظر مي رسد چون ارتباط کلامي در خانم ها قوي تر است، در نتيجه آنها بيشتر از قهر استفاده مي کنند؛ چرا که قهر روندي است که نشان مي دهد ارتباط به طور کامل قطع نشده و دوباره آشتي اتفاق مي افتد که در اين ارتباط و تعامل دوباره کلامي کمک کننده است. اما چون مردان بطور معمول در ارتباطات کلامي ضعيف هستند، رابطه را قطع مي کنند يا ادامه مي دهند و رابطه ي حد واسطي به نام قهر نمي شناسند.
منبع:نشريه 7 روز زندگي، شماره 95.